Kiedy drętwienie lub mrowienie odczuwane w małym i serdecznym palcu powinno zaniepokoić?

Na pewno nieraz po uderzeniu łokciem w twardy przedmiot zdarzyło Ci się poczuć ostry ból i nagły prąd, idący od łokcia wzdłuż przyśrodkowej części przedramienia, sięgający czasem aż do ręki. Lub po dłuższym trzymaniu telefonu lub książki w pozycji leżenia na plecach, z łokciami wspartymi na łóżku, zaczynały drętwieć palce. Objawy ustępowały po chwili lub po zmianie pozycji rąk. Są to sytuacje przemijające i całkowicie fizjologiczne, jako naturalna odpowiedź organizmu na chwilowe podrażnienie nerwu na obwodzie, w miejscu, gdzie przebiega on powierzchownie.

Lokalizacja rowka nerwu łokciowego

Jeśli chcesz się o tym przekonać, zegnij rękę w łokciu i znajdź najbardziej wystająca kość. Następnie przesuń palce dobocznie w stronę tułowia, aż natrafisz na kolejną kostkę, zdecydowanie mniejszą od wcześniej wspomnianego wyrostka łokciowego. Pomiędzy tymi dwoma wyniosłościami znajdziesz rowek, w którym biegnie nerw łokciowy. Powinieneś odnaleźć tam strukturę, przypominającą napiętą strunę i jeśli spróbujesz przesunąć paznokciem w jej poprzek, poczujesz jak nerw przeskakuje pod Twoim palcem. U niektórych osób ruch ten wywoła prąd biegnący wzdłuż przedramienia i „mrówki” w najmniejszym palcu i połowie serdecznego.

Na zielono obszar zaopatrzenia czuciowego nerwu łokciowego Źródło: Atlas Anatomii Człowieka Prometeusz Tom I

Ale uważaj! Nie powtarzaj tego ruchu wielokrotnie, jeśli nie chcesz doświadczyć zaburzeń czucia czy nawet niedowładu ręki, ponieważ w ten sposób jesteś w stanie podrażnić nerw na tyle mocno, że może dojść do czasowej utraty funkcji niektórych mięśni ręki, które zaopatruje on ruchowo.
Jeśli mrowienie/drętwienie palca czwartego i piątego pojawia się u Ciebie często, bez wyraźnej przyczyny, często w nocy lub występuje cały czas, może temu towarzyszyć też ból szyi czy osłabienie siły mięśni rąk i osłabienie czucia, warto wybrać się do specjalisty. Jeśli zaobserwujesz, że w pozycjach z rękami nad głową np. podczas wieszania prania czy suszenia włosów za każdym razem ręka omdlewa i masz wrażenie, że jest bardzo ciężka lub wyżej opisane drętwienie w palcach pojawia się, to również jest to wskazanie do konsultacji. Zmiana koloru dłoni, potliwości czy pojawiający się obrzęk całej ręki, wrażenie, że palce są obce lub kołkowate też może zwiastować poważniejsze schorzenie.

Sytuacje patologiczne, ale nie spowodowane bezpośrednim ostrym urazem, które mogą powodować drętwienie, mrowienie oraz powyższe objawy, to:

• neuropatia obwodowa (uszkodzenie nerwu na obwodzie, które może być spowodowane długotrwałym uciskiem lub rozciąganiem np. w rowku nerwu łokciowego, między głowami mięśnia zginacza łokciowego palców czy w kanale Guyona, ale też zaburzeniem funkcji naczyń krwionośnych samego nerwu czy w przebiegu chorób metabolicznych)

Rowek nerwu łokciowego i kanał Guyona

• radikulopatia korzenia C8, Th1 (ucisk na korzeń w obrębie otworu międzykręgowego np. przez przepuklinę krążka międzykręgowego)

Dyskopatia szyjna widoczna w rezonansie magnetycznym

• zespół górnego otworu klatki piersiowej (TOS, ang. Thoracic Outlet Syndrome), w przebiegu którego nerw może zostać uciśnięty pomiędzy mięśniem pochyłym przednim i środkowym, pomiędzy pierwszym żebrem a obojczykiem, lub przez napięty mięsień piersiowy mniejszy; opisywanemu zespołowi często towarzyszy problem z zaburzeniem ukrwienia

Ucisk na pęczek naczyniowo – nerwowy między I żebrem, a obojczykiem. Źródło: Atlas Anatomii Człowieka Prometeusz Tom I

Do różnicowania przyczyn mrowienia i drętwienia używa się specyficznych testów ortopedycznych, uciskowych, a czasami niezbędne może okazać się wykonanie rezonansu magnetycznego lub zbadanie przewodnictwa nerwowego.

Objaw Fromenta Źródło: Atlas Anatomii Człowieka Prometeusz Tom I

Test Allena

Test rozciągowy dla nerwu łokciowego

Rehabilitacja skupia się na strukturach bezpośrednio zaangażowanych w problem drętwienia (cierpnięcia) i mrowienia. Działamy przez terapie manualną i ćwiczenia, dodatkowo wspomagane fizykoterapią. W przypadku TOS-u skupić się należy na rozluźnieniu mięśni pochyłych, mięśnia piersiowego mniejszego, na przywróceniu ruchomości pierwszego żebra, jeśli jest ustawione wdechowo.

Technika na I żebro ustawione wdechowo

W przypadku radikulopatii, jeżeli może być leczona zachowawczo, ale i w przebiegu neuropatii obwodowej, warto wykonywać dużo neuromobilizacji, żeby poprawić ślizg nerwu i zmniejszyć jego obrzęk oraz pracować na segmentach kręgosłupa w rejonie przejścia szyjno-piersiowego i mięśniach danej okolicy, żeby zredukować ich napięcie. Te dwa schorzenia w pewnych sytuacjach mogą występować jednoczasowo (zjawisko tzw. double crash), dlatego warto skupić się na strukturach nerwowych zarówno w obrębie otworu międzykręgowego jak i na obwodzie.

Badanie ruchu translacji w odcinku szyjnym

Ćwiczenia mają na celu korekcję ustawienia głowy i szyi, wzmocnienie mięśni posturalnych, odcinka szyjnego i obręczy barkowej oraz naukę oddychania torem przeponowym, co jest niezwykle ważne, gdyż oddychanie torem piersiowym nadmiernie angażuje mięsie pochyłe i inne dodatkowe mięśnie wdechowe prowadząc do budowania nadmiernych napięć w okolicy szyi.

Nieprawidłowe ustawienie głowy i szyi

Prawidłowe ustawienie głowy i szyi

mgr Ewa Bizon

Zapraszam!