Patologie ścięgna bliższego głowy długiej bicepsa

Ścięgno proksymalne głowy długiej bicepsa to struktura przebiegająca w stawie ramiennym od miejsca przyczepu w górnej części panewki stawu ramiennego oraz obrąbka stawowego, przez bruzdę międzyguzkową, między innymi pomiędzy ścięgnami mięśnia podłopatkowego i nadgrzebieniowego.
Nie zalicza się go w skład ścięgien stożka rotatorów. Mimo to w większości przypadków również objęty jest on zakresem operacji w trakcie artroskopowego leczenia ich uszkodzeń.

Do uszkodzenia ścięgna głowy długiej bicepsa dochodzi w wyniku przewlekłego przeciążenia i stanu zapalnego. Dotyczy to w szczególności osób wykonujących różne czynności lub uprawiających sporty wymagające ruchów ponad głową, np: pływacy, czy siatkarze.
Drugi mechanizm uszkodzenia to urazy. Uszkodzenie to może być całkowite lub w większości częściowe i powiązane jest z uszkodzeniem ścięgien stożka rotatorów lub obrąbka stawowego. W drugim przypadku mówimy o szczególnym typie uszkodzeń, nazywanych uszkodzeniami typu SLAP.

Objawy choroby ścięgna bliższego głowy długiej bicepsa

Typowe objawy choroby ścięgna bliższego głowy długiej bicepsa to ból przedniej powierzchni stawu, nasilający się w trakcie ruchu, który dodatkowo może dawać odczucie bolesnego przeskakiwania na przebiegu ścięgna głowy długiej bicepsa nad głową kości ramiennej. Wszystkie te dolegliwości skutkują osłabieniem ścięgna i mięśnia. W przypadku całkowitego uszkodzenia ścięgna, pojawia się deformacja ramienia wynikająca ze zsunięcia się brzuśca bicepsa na dalszą część ramienia – objaw Popey’a.

Diagnostyka

Rozpoznanie określa się na podstawie wywiadu i badania klinicznego, przeprowadzonego przez lekarza, który za pomocą zastosowania testów specyficznych określa patologię ścięgna głowy długiej bicepsa, jego ewentualną niestabilność i mogące z niej wynikać towarzyszące uszkodzenia ścięgien stożka rotatorów (konfliktowanie ze ścięgnem mięśnia podłopatkowego) lub obrąbka stawowego.
Potwierdzenie choroby uzyskuje się wykonując badanie USG oraz badanie rezonansem magnetycznym.

Leczenie patologii ścięgna bliższego głowy długiej bicepsa

Leczeniem pourazowego uszkodzenia ścięgna, jego przewlekłego przeciążenia/zapalenia powikłanego lub towarzyszącego objawowym patologiom stawu, jest leczenie operacyjne.

Typ wykonywanego zabiegu zależy od rodzaju uszkodzenia. Zabiegiem typowym jest zabieg artroskopowy.

W przypadku uszkodzenia typu SLAP, czyli uszkodzenia obrąbka stawowego obejmującego miejsce przyczepu ścięgna bicepsa, leczenie polega na restabilizacji (ponownym przytwierdzeniu) ścięgna wraz z obrąbkiem do powierzchni panewki z użyciem specjalnych kotwic. Warunkiem takiego postępowania jest dobra jakość ścięgna. Jeśli ten warunek nie jest spełniony, dokonuje się restabilizacji obrąbka, a ścięgno odcina się w miejscu jego przyczepu do górnej części obrąbka.
Ten rodzaj postępowania nazywamy tenotomią i wykonywane jest ono również w sytuacji uszkodzenia, niestabilności ścięgna bicepsa, towarzyszącego uszkodzeniom ścięgien stożka rotatorów.
Efektem tenotomii może być deformacja bicepsa wynikająca ze zsunięcia się mięśnia w część dalszą ramienia oraz nieznaczne osłabienie jego siły. Z tego powodu stosowana jest ona przede wszystkim u osób starszych, o niskich wymaganiach dotyczących aktywności fizycznej, osób z nadwagą oraz takich, którym nie przeszkadza ewentualny deficyt funkcjonalny i estetyczny.

Alternatywnym postępowaniem do tenotomii jest tenodeza. Jest to procedura polegająca na reinsercji ścięgna na kości ramiennej.
Zabieg ten może być wykonany na różnych poziomach dwiema metodami:

  • Artroskopowo, w szczycie bruzdy lub w jej dalszym przebiegu na kości ramiennej.
  • Na otwarto, z dodatkowego niewielkiego cięcia w bruździe lub nad/pod przyczepem ścięgna mięśnia piersiowego większego na kości ramiennej.

W obu przypadkach wykorzystywane są kotwice, umożliwiające stabilizację ścięgna w wybranym miejscu na kości ramiennej.

Postępowanie pooperacyjne obejmuje czasowe unieruchomienie w temblaku na okres 2-4 tygodni. Rehabilitację podejmuje się w pierwszym tygodniu po operacji i obejmuje ona zwiększenie zakresu ruchu stawu ramiennego oraz ćwiczenia stawu łokciowego, stopniowe zwiększenie siły mięśniowej. Pełny proces rehabilitacji trwa około 6 miesięcy.
Należy pamiętać, że rodzaj i czas stosowanego unieruchomienia, jak i przebieg rehabilitacji i jej długość – zależy od dodatkowych procedur wykonanych w trakcie operacji.

W MIRAI obszarem barku zajmują się:
Bartosz Dominik – opracowanie materiału na stronie
Michał Drwięga

Zapraszamy!