Ból pleców jest jedną z najczęściej zgłaszanych dolegliwości w społeczeństwie. Szacuje się, że statystycznie każdy z nas przeżyje przynajmniej jeden epizod silnego bólu dolnej części pleców, który ograniczy nasze funkcjonowanie na jakiś czas. Chociaż brzmi to przerażająco, to warto pochylić się nad tym zagadnieniem i przyjrzeć się głównym przyczynom tego problemu. Zrozumienie mechanizmów wpływających na dolegliwości bólowe pleców pozwoli lepiej wdrożyć metody profilaktyki tego problemu.

Genetyka i anatomia bólu kręgosłupa – fundament, którego nie zmienimy

Genetyczne uwarunkowania mają istotny wpływ na zdrowie naszych krążków międzykręgowych i ryzyko zmian zwyrodnieniowych. Badania potwierdzają, że dziedziczenie odgrywa znaczącą rolę w predyspozycjach do chorób kręgosłupa, jednak nie oznacza to, że jesteśmy bezradni. Styl życia i codzienne nawyki mają ogromny wpływ na rozwój i dynamikę tych procesów. Warto pamiętać, że nawet przy niekorzystnych predyspozycjach genetycznych, odpowiednie postępowanie może zminimalizować objawy bólu krzyża i dać ulgę w bólu.

Ruch sposobem na ból pleców: element kluczowy czy dodatek zdrowego kręgosłupa?

Ostatnie doniesienia ze świata fizjoterapii i rehabilitacji wskazują, że aktywność fizyczna jest najlepszym “ubezpieczeniem” naszego kręgosłupa. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie balansowanie pomiędzy wysiłkiem fizycznym a regeneracją. Zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża ilość ruchu może prowadzić do problemu.

Z jednej strony możemy zmagać się z brakiem ruchu, który prowadzi do osłabienia mięśni zmniejszenia elastyczności tkanek i pogorszenia krążenia, co sprzyja dolegliwościom bólowym. Natomiast warto też spojrzeć na problem z innej perspektywy – nadmiar ruchu, zwłaszcza powtarzalnego (tzw. “stereotypia ruchowa”), może nadmiernie obciążać konkretne struktury kręgosłupa, również prowadząc do pojawienia się/nasilenia objawów. Jak już wcześniej wspomniałem, coraz częściej podkreślane jest znaczenie regeneracji i umiejętnego planowania aktywności fizycznej (w sposób pozwalający tkankom na adaptację do formy i intensywności wysiłku).

Higiena życia – brakujący element układanki

Nie tylko ruch czy genetyka determinują zdrowie naszego kręgosłupa. Jakość życia i czynniki biopsychospołeczne mają również ogromny wpływ na nasze zdrowie.

Mowa tu o takich rzeczach jak:

• ilość i jakość snu,
• umiejętność zarządzania stresem,
• dieta,
• relacje społeczne.

Te elementy znacząco modulują odczuwanie bólu pleców, pomagają złagodzić długotrwały ból kręgosłupa i zdolność organizmu do regeneracji. Przewlekły stres czy niewłaściwe nawyki żywieniowe mogą nasilać procesy zapalne i obniżać odporność tkanek na przeciążenia. Kompleksowe podejście do leczenia bólu pleców coraz częściej integruje zatem terapię manualną i ćwiczenia z metodami z zakresu psychologii, dietetyki oraz edukacji zdrowotnej.

Diagnostyka leczenia bólu kręgosłupa – indywidualizacja i czas kluczem do sukcesu

Wiele lat doświadczeń gabinetowych, a także doniesienia naukowe jasno wskazują, że skuteczne leczenie bólu pleców wymaga kompleksowego podejścia, które uwzględnia:

• ocenę indywidualnych uwarunkowań pacjenta,
• połączenie różnych form terapii ze zmianą codziennych nawyków,
• czas, cierpliwość i konsekwencję w procesie leczenia.

Wielokrotnie podkreśla się, że szybkie, jednorazowe działania nie przynoszą trwałych efektów. Dlatego zaleca się konsultację ze specjalistą (fizjoterapeuta / lekarz ortopeda), który pomoże opracować skuteczny plan leczenia przewlekłego bólu kręgosłupa lędźwiowego (uwzględniający wieloczynnikowość problemu). Zmagasz się z dolegliwościami bólowymi – nie zwlekaj i zadbaj o swoje plecy świadomie i z pomocą doświadczonych specjalistów.

Zapraszam,

Mateusz Borkowski