Tępy, rozlany, promieniujący, napięciowy. Ból mięśniowy jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt w klinikach rehabilitacji. Na szczęście fizjoterapeuci w swoim „warsztacie” pracy posiadają wiele skutecznych technik na zmniejszenie napięcia podrażnionych mięśni. Pytanie tylko, czy to wystarczy, aby uzyskać trwały efekt?
Czasem tak, czasem nie. Wszystko zależy od przyczyny, która powoduję wzmożony tonus mięśniowy. Co zatem powoduje, że mięśnie żucia mogą być nadmiernie napięte?
Uraz
Każde zdarzenie lub uraz oddziaływujące na ludzkie ciało wywołuje odpowiednią reakcję organizmu, która ma za zadanie ochronę lub naprawę uszkadzanych struktur. Jeżeli w układzie żującym dojdzie do znaczącego urazu lub zdarzenia, to naturalną reakcją jest zwiększenie zabezpieczającego napięcia mięśniowego. Takim urazem, czy zdarzeniem, może być m.in.: uraz zęba przy żuciu zbyt twardego pokarmu, przedłużające się żucie gumy, iniekcja w trakcie zabiegu stomatologicznego, zbyt szerokie otwarcie ust przy ziewnięciu, czy przedłużający się zabieg na fotelu stomatologicznym.
Skurcz obronny może szybko ustąpić. Jeżeli jednak przedłuża się w czasie, to może prowadzić do lokalnego ograniczenia metabolizmu mięśnia, powodując lokalną tkliwość mięśniową.
Zaburzenia mięśniowe mogą mieć charakter pierwotny – to znaczy, że źródłem problemu jest tkanka mięśniowa. Nierzadko jednak wzmożony tonus mięśniowy jest efektem nadmiernego pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego.
Stres emocjonalny
Ośrodki ludzkiego mózgu odpowiedzialne za stany emocjonalne – układ limbiczny czy twór siatkowaty, mogą wpływać na napięcie spoczynkowe mięśni. Aktywność tych części mózgu, zależy m.in. od poziomu odczuwanego stresu.
Stres emocjonalny możemy rozpatrywać jako pewną dawkę energii, którą nasze ciało musi rozładować. Może to zrobić na dwa sposoby: zewnętrzny lub wewnętrzny. Do sposobów zewnętrznych możemy zaliczyć np. aktywność fizyczną lub reakcję na budzenie w postaci gniewu, krzyku, agresji. Mimo iż są to reakcje naturalne dla organizmu, to nie do końca są akceptowane społecznie. Przy cechach osobowości bardziej introwertycznych, emocje i stres są „przeżywane” bardziej wewnętrznie, co może prowadzić do zaburzeń psychofizjologicznych, tj. zespół jelita drażliwego, nadciśnienie tętnicze, wzrost napięcia mięśniowego szyi, głowy, czy mięśni żucia.
Ból z odcinka szyjnego kręgosłupa
Ośrodki w naszym mózgu, odpowiedzialne za aktywność i zbieranie informacji z narządu żucia, mieszczą się w pniu mózgu i górnych częściach kręgosłupa szyjnego. To bliskie sąsiedztwo zapewnia silną korelację między kondycją tkanek szyi i twarzy.
Długotrwałe i ciągłe odczuwanie bólu w tkankach mięśniowo – powięziowych, nerwach, naczyniach, czy trzewiach – zlokalizowanych w odcinku szyjnym kręgosłupa – może prowadzić do powstania bólu przeniesionego na rejon skroniowo – żuchwowy. Objawia się zazwyczaj jako wzmożone napięcie mięśni, jak w przypadku urazu.
Ustalenie przyczyny bólu jest istotne w kontekście późniejszego leczenia. Jeżeli dolegliwości są spowodowane nadmiernym pobudzeniem ośrodkowego układu nerwowego i są odczuwane przewlekle, to wymagają zupełnie innego podejścia, niż ból wywołany przedłużającym się otwarciem buzi na wizycie stomatologicznej.
